«کرونا» مدارس را به سمت آموزش مجازی پرتاب کرد/ 7 ماه فاصله از آموزش سنتی تا «شاد»!
قدیمی‌ترها یعنی بین 20 تا 40 سال پیش، چیزی که از فضای مدرسه به خاطر دارند، کلاسی پر از میز و نیمکت چوبی با یک تخته سیاه بزرگ است؛ کمی که جلوتر می‌آییم، میز و نیمکت‌های سه نفره به میزهای دو نفره و صندلی‌های یک نفره تبدیل شد و تخته سیاه کلاس‌های درس البته نه همه جا تبدیل به وایت‌برد شد.
زمزمه‌های هوشمندسازی مدارس هم به سال‌ها پیش باز می‌گردد؛ در بند «الف» ماده 19 برنامه پنجم توسعه کشور آمده است: «دولت موظف است تا پایان برنامه، فناوری اطلاعات و ارتباطات را در کلیه فرایندها جهت تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامه‌های آموزشی و دروس دوره‌های تحصیلی به صورت الکترونیکی به کار گیرد. وزارت اموزش و پرورش نیز موظف است تا پایان برنامه، آموزش از راه دور و رسانه‌ای را به منظور تضمین دسترسی به فرصت‌های عادلانه آموزشی تحقق ببخشد». بند «د» ماده 19 نیز بر «به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایندهای آموزشی برای تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامه‌های آموزشی و دروس دوره‌های تحصیلی به صورت الکترونیکی» اشاره دارد.
سال 1380 بود که موضوع آموزش اینترنتی و مدارس هوشمند به صورت پراکنده و موردی در برخی نقاط اجرا شد اما بر اساس مصوبه شورای فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش وپرورش، در سال تحصیلی1384-1383 ، اجرای آزمایشی مدارس هوشمند به اداره‌کل آموزش و پرورش شهر تهران محول شد که در این طرح 4 دبیرستان در 4 منطقه تهران انتخاب شدند. در هوشمندسازی 5 رتبه در نظر گرفته شده و مقرر شد که به مدارس اختصاص یابد که رتبه 5 به مدرسه نیمه الکترونیک، رتبه چهار به مدرسه الکترونیک، رتبه 3 به مدرسه نیمه هوشمند، رتبه دو به مدرسه هوشمند و رتبه یک به مدرسه هوشمند پیشرفته اختصاص یافت؛ البته مدارس به سه رتبه کلی مرحله مقدماتی شامل رتبه‌های پنج و چهار، مرحله میانی شامل رتبه‌های سه و دو و مرحله پیشرفته که همان رتبه یک بود نیز تقسیم شده بود.
بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از ادارات کل استان‌ها در پایان سال تحصیلی 90-89، قریب به 3660 مدرسه هوشمند در مراحل یک تا سوم از روند هوشمندسازی قرار داشته‌اند:
* روایت هوشمندسازی مدارس
در سال 90 اعلام شد که مبلغ 20 میلیارد تومان برای طرح هوشمندسازی مدارس اختصاص داده شده و حتی دوره‌های آموزشی 96 ساعت آموزش هوشمندسازی مدرسه ویژه معلمان برای سال 91 پیشبینی شده بود. یوسف نوری رئیس اسبق مرکز آمار و فناوری اطلاعات شهریور سال 1390 با اشاره به هوشمندسازی 20 هزار مدرسه تا پایان شهریور 91 اظهار کرد: «بر اساس استانداردهای این طرح، «در رابطه با موضوع هوشمندسازی اگر هزاران وسیله الکترونیک در مدرسه داشته باشیم، تا زمانی که معلم و عوامل اجرایی مدرسه میدان‌داری نکنند و در جریان تعلیم و تربیت از این ابزارها استفاده نشود، مدرسه به گورستان کامپیوتر تبدیل می‌شود».
وی با اشاره به اهمیت مدیریت کردن بر اطلاعات به اشتراک گذاشته شده در جریان آموزش توسط معلمان، گفت: «در رابطه با استانداردهای هوشمندسازی مدارس، مراحل هوشمندسازی را در سه دسته کلی شامل «هوشمندسازی مقدماتی، میانی و پیشرفته» تقسیم‌بندی کرده‌ایم که بر این اساس، در هوشمندسازی پیشرفته تمام فعالیت‌های مدرسه به طور کامل و حتی حدود 30 درصد فعالیت‌های دانش‌آموز در منزل به این شیوه انجام می‌شود».
البته نوری هفتم تیر سال 1392 گفت: «براساس هدف‌گذاری که انجام داده بودیم، پیشبینی کردیم که تا پایان شهریورماه امسال 40 هزار مدرسه هوشمند شود که البته تعدادی از این مدارس در نوبت دوم دایر هستند و برای سال بعد حدود 15 درصد به این آمار اضافه می‌شود و رقم مدارس هوشمند به 50 هزار مدرسه خواهد رسید که البته منظور 40 هزار ساختمان آموزشی است یعنی 10 هزار مدرسه در همان ساختمان، در نوبت دوم دایر هستند».
نوری به کیفیت‌بخشی به مدارس هوشمند اشاره کرد و افزود: «در حال حاضر به طور میانگین در هر مدرسه هوشمند، دو کلاس مجهز است که پیشبینی کردیم در مرحله اول طی پنج سال، مدارس به انواع مختلف هوشمند شوند و در مرحله دوم به این سمت حرکت کنیم که تمام کلاس‌های درس مدارس هوشمند شده باشند؛ در سال 91 و علی‌رغم محدودیت اعتباری، سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، 41 میلیارد و 300 میلیون تومان برای هوشمندسازی در تجهیز مدارس هزینه کرده است».
حالا در سال 99 می‌بینیم که در برخی مدارس آن هم در تعدادی از کلاس‌ها ویدئو پروژکتور نصب شده است و برخی مدارس هم اتاقی به نام اتاق کامپیوتر دارند و این، تمام هوشمندسازی انجام شده است!